Phần lớn
người tỵ nạn đến đảo Galang (Indonesia) đều có thời gian vài
tháng ở vùng Anambas hay Natuna trong khi chờ đợi tàu Cao Uỷ
đến rước. Ông Adnan Nala, viên cựu Cao Uỷ Trưởng khu vực này
cho biết, đã có khoảng 2.000 thuyền nhân trong khu vực
thiệt mạng do bệnh tiêu chảy và sốt rét cấp tính (chỉ riêng trong các năm 1978-1983).
Chúng
tôi đã gặp cả trăm mộ thuyền nhân tại Kuku và Air Raya. Do
điều kiện thiếu thốn, 95% mộ phần đều rất sơ sài. Một mảnh
cây hay vài gộp đá chồng lên nhau đánh dấu tấm bia người quá
cố. Quan tài là tấm vải cao su hay manh chiếu. Mưa
rừng, cây lá và thời gian đã làm mất rất nhiều mộ phần nơi
hoang dã. Rất may cũng còn một số nhận dạng được.
Văn Khố
Thuyền Nhân Việt Nam (VKTNVN) kính đề nghị cùng quý đồng
hương hải ngoại một dự án tìm kiếm và trùng tu.
+ Tìm kiếm
thêm nữa mộ phần thuyền nhân. Hai năm 2009 và 2010 VKTNVN đã
thuê mướn người địa phương tìm được 4 địa điểm nghĩa trang
tại trại Kuku và 1 địa điểm nghĩa trang tại Air Raya cũ. Năm
2009 người địa pương cũng đã chỉ cho biết thêm 1 địa điểm mộ
tại Letung, 1 tại Keramut và 1 tại Terempah. Theo chỗ tìm
hiểu của chúng tôi, còn có nhiều khu mai táng nằm trên các
đảo nhỏ khác nữa. Chúng ta cần thời gian để tìm, phải tìm ra, và phải đến tất cả những nơi này.
+ VKTNVN
không chủ trương di dời mộ phần mà chỉ trùng tu, đánh dấu
tại chỗ. Thiết lập hồ sơ, ghi rõ địa điểm bằng GPS và bằng
tên gọi địa phương rồi công bố lên mạng toàn cầu.
Có nhiều
lý do để không nên di dời. Một là chúng ta không có tư cách
pháp nhân đúng. Hai là chính quyền địa phương không cho
phép. Ba là xác xuất tìm được hài cốt rất thấp vì xương có
thể bị a-xít làm tan huỷ mau chóng, nhất là hài cốt phụ nữ
và trẻ em.
Vì vậy,
cách vẹn toàn và hợp lý vẫn là giữ y vị trí nguyên thuỷ.
Chúng ta đánh dấu bằng một tấm bia kiên cố có thể tồn tại 50
- 70 năm. Việc quan trọng là còn giữ lại dấu tích. Sau này
con cháu chúng ta sẽ có cách giải quyết tốt đẹp vì họ sẽ
có nhiều điều kiện hơn. Công việc tối quan trọng đối với thế hệ của chúng
Thân
kính.
Trần
Đông
Giám đốc
VKTNVN Úc &
VKTNVN Hoa Kỳ
Kính mời
quý đồng hương xem qua một số hình ảnh về mộ phần thuyền
nhân vùng Anambas.
Quần đảo
Anambas và Natuna ở đâu trong biển đông?
